Deze behandelmethode erkent dat een ervaring uit het verleden aan de grondslag ligt van de huidige gevoelens (angstgevoelens, gevoelens van minderwaardig zijn, ...) maar de behandeling concentreert zich grotendeels op symptomen in het heden. De directe manipulaties van het gedrag en van de overtuigingen van de persoon zijn verantwoordelijk voor zijn verandering.
Cognitieve gedragstherapie gaat uit van de invloed van je denken op je gevoelsleven en je handelen. Bijvoorbeeld, wie niet goed weet hoe hij zijn mening het beste naar voren kan brengen, zal eerder onzeker of juist geïrriteerd worden. Hij zal geneigd zijn om zich terug te trekken. Het vermijden van angstige situaties zal je angst eerder versterken dan verminderen.
Tijdens de therapie worden oefeningen gedaan opdat je een beter zicht krijgt in je denken, je gevoelens en je handelen. Negatieve irrationele overtuigingen over jezelf, de ander of over wat er misschien zou kunnen gebeuren, zijn de reden van het vermijdingsgedrag. Om je angsten te overwinnen worden er gedragsexperimenten gedaan om je rechtstreeks te confronteren met de angst om deze overtuigingen aan te vechten. Hierbij wordt aangetoond dat de verwachte catastrofe bijvoorbeeld een ongeval, het uitgelachen worden, ... niet plaatsvindt. De experimenten worden stap voor stap gedaan om je te leren wennen aan de moeilijke situaties. Op deze manier zie je dat de angst ongegrond is en leer je op een gepaste manier reageren. Er wordt uitgegaan van jou beleving en jou omgeving. Samen zoeken we naar een andere manier van denken en handelen zodat je emoties in de juiste verhoudingen aanwezig zijn.
